الماتىلىقتار ساۋمال ءىشۋ ءۇشىن تۇنگى بىردەن باستاپ كەزەكتە تۇرادى

ونىڭ وزىندە جەتپەي قالۋى مۇمكىن دەيدى. ۇلتىمىزدا ساۋمالدىڭ ەمدىك قاسيەتى بار ەكەنى بۇرىننان بەلگىلى. سوندىقتان مەگاپوليس تۇرعىندارى دارۋمەنگە باي سۋسىندى مىڭ ءدارىنىڭ بالاماسى دەپ ەسەپتەيدى. اسىرەسە، يممۋنيتەتتى كوتەرۋدە پايداسى زور دەيدى ولار. قالادا جانە قالا ماڭىندا بيە ۇستايتىن شارۋا قوجالىقتارىنىڭ جانىنداعى كورىنىس كۇندىز- ءتۇنى وسىنداي.

بۇل كوپشىلىك جاڭا ساۋىلعان بيە ءسۇتى - ساۋمالدىڭ كەزەگىندە تۇر. قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق سۋسىنىن تامسانا كۇتىپ تۇرعاندار اراسىندا وزگە ۇلت وكىلدەرى دە كوپ.

- تۇنگى بىردەن باستاپ كەلەدى. تاڭەرتەنگى التىدان باستاپ كەلگەندەر 11-دە ارەڭ ءىشىپ كەتەدى. 5-6 ساعاتتاپ كەزەگىمىزدى كۇتىپ تۇرامىز.

- ساۋمال دا قازىر دەفيتسيت. قىمىز جوق. ەلدەر ساۋمالمەن ەمدەلىپ، يممۋنيتەت كوتەرىپ جاتىر. وسى جەرگە كەلدىم. جاڭا تالعار جاقتا دا بولدىم، كەزەك ول جاقتا دا. جايىلىمدا جۇرگەن جىلقى تاڭعى جەتىدەن باستاپ، ءاربىر ەكى ساعات سايىن كەشكى جەتىگە دەيىن ساۋىلادى. وتكەن جىلى ليترى 500-600 تەڭگە بولعان ساۋمالدىڭ بۇگىندە باعاسى ورتا ەسەپپەن 1000 تەڭگە تۇرادى.

الۋا ماحانبەت، ءتىلشى:

- مىنە، قازىر بيە ساۋۋ پروتسەسى باستالدى. كەزەكتە تۇرعان حالىق تا وسى ءساتتى تاعاتسىزدانا كۇتىپ وتىر. مىنا 25 بيەدەن شامامەن 20 ليترداي ءونىم شىعادى ەكەن. ونىڭ ءوزى كوپشىلىككە جەتپەي قالىپ، كەزەك داۋعا اينالادى.

ءامينا قۇلجابايەۆا، قاسكەلەڭ قالاسىنىڭ تۇرعىنى:

- بىزدە كەزەك كۇتىپ تۇرعان كەزدە، ۇرىس تا بولادى مىنا جەردە. سەبەبى بىرەۋلەر 2-3 ليتردەن الىپ كەتىپ جاتىر. قايدا اپاراسىزدار، مۇنىڭ پايداسى بولمايدى ىستىقتاي، وسى جەردە ءىشۋ كەرەك قوي دەسەك، اۋرۋحاناعا اپارامىز دەيدى.

قۇرامىندا ا، ۆ، س جانە د دارۋمەنى بار ساۋمالدىڭ وكپە، اسقازان، ىشەك جولدارىنا راسىندا دا پايداسى زور دەيدى قىمىزدى زەرتتەن جۇرگەن عالىم. ءبىراق ونى ءىشۋدىڭ ءوز رەتى بار ەكەنىن ەستەن شىعارماۋ كەرەك.

ايتۋعان مۇقاشيەۆ، قازاق- نەمىس قىمىز عىلىمي- زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى:

- ساۋمالعا ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولى جەتە بەرمەيدى. جانە ساۋمالدى بەلگىلى ءبىر قالىپتا ۇستاپ تۇرۋ وتە قيىن. بيە ساۋعاننان كەيىن 10-15 مينۋتتىڭ ىشىندە ىشىلمەسە، ءسۇت وزگەرىسكە ۇشىرايدى. بۇل سىزگە ەم ەمەس، 15-20 مينۋتتان كەيىنگى ءسۇت قىشقىلى كوتەرىلۋىنە بايلانىستى بۇل سىزگە اۋىر بولۋى دا مۇمكىن. قالاي دەيسىز عوي، ويتكەنى قۇرامىنداعى ۆيتاميندەردىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى ءسىز ىشكەننەن كەيىن، اسقازانداعى قىشقىل كوتەرىلەدى دە، ادامنىڭ ءىشى ءجۇرۋى مۇمكىن، نەمەسە قۇسۋى مۇمكىن.

پاندەميا كەزىندە كوپتەگەن ءدارىنىڭ بالاماسىنا اينالعان ۇلتتىق سۋسىننىڭ قادىرىن حالىق ەندى تۇسىندىك دەيدى. سوندىقتان كوپشىلىك تابيعي تازا ونىمدەردىڭ قولجەتىمدى بولعانىن قالايدى.

www.24.kz